woensdag 27 november 2013

Komeet ISON: spektakel of niet?



De laatste dagen en weken wachten we in spanning af over C/2012 S1 of komeet ISON.
Tussen 16 en 22 november was het mogelijk om ISON met het blote oog waar te nemen voor zonsopkomst aan de zuidoostelijke horizon. Al was het vaak niet eenvoudig. Nu is het afwachten of we ISON begin december opnieuw te zien zullen krijgen. In dit blogbericht geven we wat meer informatie over de komeet.

Ontdekt
Eerste foto van ISON

C/2012 S1 (ISON) werd officieel op 21 september 2012 ontdekt nabij Kislovodsk in Rusland door Vitali Nevski en Artyom Novichonok in het kader van het International Scientific Optical Network (ISON). Toen de komeet ontdekt werd zat hij nog op een afstand van ongeveer 900 miljoen km (of 6 AE - Astronomische Eenheden) van de zon. Alleen al dat van zo'n grote afstand een komeet ontdekt werd, was het meteen duidelijk dat dit een heldere komeet kon worden.




Baan


ISON zal op donderdagavond 28 november 2013 om 19.24.57 uur (UTC +1) op een afstand van 1,1 miljoen km van de Zon voorbij scheren. De baan van de komeet is bijna parabolisch. Op 26 december 2013 zal de komeet de aarde naderen tot 64,2 miljoen km.




Onzekerheid
Er heerst wel nog grote onzekerheid over komeet ISON. In het verleden werden we vaak positief als negatief verrast. Komeet Kohoutek zou in 1973 "komeet van de eeuw" worden. Bij ons was deze komeet enkel met een verrekijker zichtbaar. In 2011 was er komeet Elenin die verdampte bij het naderen van de zon. De vraag is natuurlijk wat er met komeet ISON zal gebeuren.
We hebben 3 keuzes:
  1. De komeet zal zijn perihelium (28 november) niet overleven. Als hij heel heet krijgt bij een afstand van 1,1 miljoen km van de zon is een vuile sneeuwbal van 5 km diameter snel gesmolten.
  2. De komeet overleefd zijn passage bij de zon maar komt zeer gehavend uit de strijd. De komeetkern (5 km) kan uit elkaar vallen en zal later verdampen.
  3. De komeet weerstaat de hitte en zal in december staan schitteren aan de ochtendhemel.
Onder astronomen is er een gekend gezegde: Als je wil wedden, wed dan op paarden, niet op kometen.


Waarnemen
Als komeet ISON overleefd dan kunt u hem begin december waarnemen in de ochtendperiode voor zonsopgang laag boven de oostelijke horizon, in het verlengde van de staart van sterrenbeeld Grote Beer. Best zoek je een plaatsje op waar u niet gestoord zal worden van stadslicht.

Komeetvlucht door Urania
Volkssterrenwacht Urania organiseert een komeetvlucht op zondagochtend 1 december. De vlucht zal doorgaan met een Airbus A319 van Thomas Cook. Het tijdstip van de vlucht is tussen 6 en 8 uur 's ochtends met vertrek vanuit Zaventem. Het vliegtuig zal boven de wolken en eventuele nevel en mist vliegen, op een hoogte van 10 kilometer. De komeet zal door de lage stand aan de hemel optimaal zichtbaar zijn door de vliegtuigraampjes. Pas op 29 november zal beslist worden of de vlucht doorgaat. Meer info vindt u op hun website.

Laat ons hopen dat komeet ISON overleefd en dat we spektakel mogen verwachten.

Meer nieuws over het weer en sterrenkunde op http://meteozuidwest.weebly.com/